Shkruan: GĂ«zim Mekuli
/Njohës i shkencave të mediave dhe retorikës/
Hartimi i KushtetutĂ«s sĂ« RepublikĂ«s sĂ« KosovĂ«s mĂ« 2008 u bĂ« nĂ« njĂ« kontekst politik dhe ndĂ«rkombĂ«tar âtĂ« ndĂ«rlikuarâ. Hartuesit e saj, pĂ«rfshirĂ« pĂ«rfaqĂ«sues vendorĂ« dhe ndĂ«rkombĂ«tarĂ« (sidomos nga UNMIK-u), ishin tĂ« njĂ«anshĂ«m, pĂ«rjashtues, pa njohuri historike, diplomatike e as politike.
Ja disa prej kufizimeve kryesore që po i provokon thellë shqiptarët:
1. Neutraliteti etnik në dokumentet shtetërore
Hartuesit shmangĂ«n çdo referencĂ« tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ« ndaj identitetit shqiptar tĂ« shumicĂ«s sĂ« popullsisĂ«. Kjo bĂ«hej pĂ«r tĂ« kĂ«naqur SerbinĂ« dhe pĂ«r tĂ« garantuar tĂ« ashtuquajturin âneutralitet etnikâ, qĂ« nĂ« realitet e mohon realitetin etnik dhe kulturor tĂ« shqiptarĂ«ve shumcĂ« nĂ« KosovĂ«.
2. Ngjyrat kuq e zi u larguan qëllimisht
Ngjyrat e identitetit shqiptar kuq e zi, tĂ« cilat janĂ« tĂ« lidhura ngushtĂ« me identitetin historik, kulturor dhe kombĂ«tar tĂ« shqiptarĂ«ve, u pĂ«rjashtuan dhunshĂ«m nga flamuri, simbolet shtetĂ«rore dhe Kushtetuta. NĂ« vend tĂ« tyre, u zgjodh njĂ« flamur i kaltĂ«r me gjashtĂ« yje dhe hartĂ«n e KosovĂ«s; njĂ« zgjidhje âneutraleâ, e projektuar pĂ«r tĂ« mos fyer serbĂ«t ardhacakĂ« dhe pakicĂ«, por qĂ« nĂ« realitet zhvlerĂ«son ndjenjĂ«n e pĂ«rkatĂ«sisĂ« kombĂ«tare tĂ« shumicĂ«s; SHQIPTARĂVE.
3. Shtet multietnik me të drejta të pakicave të zgjeruara
Kushtetuta u ndĂ«rtua mbi parimin e njĂ« âshteti multietnik!â, ku pakica serbe gĂ«zon tĂ« drejta tĂ« zgjeruara, tĂ« papara ndonjĂ«herĂ« mĂ« parĂ« nĂ« ndonjĂ« shtet demokratik. NdĂ«rkohĂ« qĂ« shqiptarĂ«t si shumicĂ« nuk pĂ«rmenden hiq askund nĂ« KushtetutĂ« si komb pĂ«rbĂ«rĂ«s!!!
4. Asnjë përmendje e gjuhës, historisë, identitetit apo simbolikës shqiptare
Në Kushtetutë nuk përmendet hiq askund gjuha shqipe si pjesë e identitetit kombëtar shqiptar, nuk përmenden ngjarje historike që lidhen me shqiptarët, nuk ka referenca kulturore, dhe as simbolikë kombëtare që e lidh popullin e Kosovës me rrënjët e tij historike.
đđ«đ, đ̧đđđ«đÌ đ€đđŠđą đŹđšđ, đđÌ đđđŹđĄđźđ« đ„đđ±đźđđŹ?
NjĂ« KushtetutĂ« dramatike qĂ«, ndonĂ«se ligjĂ«risht progresive dhe formalisht demokratike, nĂ« thelb Ă«shtĂ« e dizajnuar pĂ«r tĂ« fshehur dhe zhveshur pĂ«rkatĂ«sinĂ« shqiptare tĂ« KosovĂ«s, nĂ« emĂ«r tĂ« paqes dhe âneutralitetitâ. Kjo ka prodhuar dhe po prodhon ndjenjĂ« diskriminimi, zhgĂ«njimi dhe mohimi tĂ« identitetit pĂ«r gjithĂ« qytetarĂ«t shqiptarĂ« tĂ« KosovĂ«s qĂ« janĂ« mirĂ« nâkry.
Kushtetuta e R. së Kosovës në vend të ngjyrave autoktone kuq e zi; të gjakut tonë dhe historisë sonë, na u imponua me një flamur me yje pa kuptim, që nuk përfaqëson ndjenjën e asnjë qytetari. Në vend të përmendjes së shqiptarëve si popull shumicë dhe komb përbërës, ne jemi zhdukur nga dokumenti më i rëndësishëm i shtetit tonë. Një shtet pa popull, pa identitet dhe pa kujtesë. Vakum shtet!
Ky âneutralitetâ i zorit nuk Ă«shtĂ« gjĂ« tjetĂ«r veçse kapitullim politik pĂ«rballĂ« presionit ndĂ«rkombĂ«tar dhe interesave serbe. Dhe rezultatet i kemi pĂ«rpara syve sot: đ§đŁđÌ đđźđŹđĄđđđđźđđÌ đȘđÌ đź đđÌ đđ«đđŠđ©đšđ„đąđ§đ đ„đąđ đŁđšđ«đ đ©đÌđ« đ€đ«đąđŠđąđ§đđ„đÌ đŹđą đđđđšđąđ̧đąđȘđą, đȘđÌ đšđ«đ đđ§đąđłđšđŁđ§đÌ đđ€đŹđąđšđ§đ đđđ«đ«đšđ«đąđŹđđ đ§đÌ đŻđđ«đą, qĂ« pĂ«rkrahen haptazi nga Serbia, dhe qĂ« sĂ«rish trajtohen si âpalĂ«â legjitime nĂ« dialognĂ« dhe me gjuhĂ«n e heshtjes.
đđÌ đđđŹđĄđźđ« đ„đđ±đźđđŹ,
po ju mashtrojnĂ«! Kjo KushtetutĂ« nuk Ă«shtĂ« e jona. Kjo Ă«shtĂ« njĂ« kornizĂ« e dizajnuar pĂ«r tĂ« na heshtur, pĂ«r tĂ« na çâkombĂ«tarizuar, pĂ«r tĂ« na bĂ«rĂ« vetĂ«m njĂ« âkomunitetâ nĂ« shtĂ«pinĂ« tonĂ«. NjĂ« dokument qĂ« nuk reflekton sakrificĂ«n e shqiptarĂ«ve, por kompromisin e dhimbshĂ«m qĂ« iu bĂ« Beogradit, pĂ«r ta rikthyer ndikimin e tij nĂ« KosovĂ«, jo mĂ« me tanke, por me mekanizma institucionalĂ«.
UnĂ« nuk pajtohem me kĂ«tĂ« realitet. Dhe askush prej shqiptarĂ«ve me mend nâkrye nuk duhet tĂ« pajtohet.
ĂshtĂ« koha pĂ«r tĂ« ngritur zĂ«rin dhe pĂ«r tĂ« kĂ«rkuar rishikimin e KushtetutĂ«s sĂ« KosovĂ«s, jo si njĂ« çështje formale, por si njĂ« akt drejtĂ«sie dhe identiteti.
Sepse pa shqiptarët, nuk ka Kosovë.
Sepse pa drejtësi, nuk ka shtet.
Sepse pa përballje me të vërtetën, nuk ka të ardhme.