Deklaratë nga Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti në lidhje me diskutimet rreth Rregullores së Bankës Qendrore për Operacione me Para të Gatshme

Unë e shkruaj këtë deklaratë duke theksuar se Zyra e Kryeministrit mbështet plotësisht pavarësinë e Bankës Qendrore të Kosovës (BQK) dhe profesionalizmin me të cilin ajo kryen detyrat e veta. Në këtë cilësi, ndihem i obliguar që të mbroj profesionalizmin e trupave publike.

Në fund të vitit të kaluar, Banka Qendrore nxori rregulloren e saj mbi pagesat me paratë e gatshme. Rregullimi i mënyrës se si monedhat e huaja operojnë në një vend është, natyrisht, një kompetencë thelbësore e Bankës Qendrore.

Kjo rregullore nuk e targeton Dinarin e Serbisë. Banka Qendrore ka kërkuar, me të drejtë, që transaksionet joformale që kryhen në Dinarë të Serbisë të formalizohen; prandaj, ekzistenca dhe vazhdimi i tyre kishin qenë të kundërligjshme. Monedha zyrtare e Kosovës është Euro dhe rregullorja vjen thuajse 16 vjet pas deklarimit tonë të pavarësisë.

Ky vendim është përgjegjësi themelore e Bankave Qendrore, duke synuar rregullimin e hyrjes së monedhave të huaja brenda territorit. Mungesa e një rregulloreje të tillë mund të rezultojë në shpërlarjen e parasë, financimin e terrorizmit dhe aktivitete të tjera të kundërligjshme.

Në këndvështrimin praktik, ky vendim nënkupton se pagesat e marra nga serbët e Kosovës janë ende të lejueshme, por do të deponohen në llogaritë e tyre me Euro. Natyrisht, posedimi privat i monedhave të huaja mbetet i lejueshëm.

Meqenëse Qeveria jonë shpërndan para publike në formë të subvencioneve dhe mjeteve të tjera për mbrojtje sociale, të cilat janë marrë njëkohësisht nga komuniteti serb në lllogaritë e tyre bankare në Euro, ka dëshmi të forta se këto llogari bankare kanë përdorim të gjerë. Pothuajse 35% e komunitetit serb në Kosovë marrin pensione nga Qeveria jonë në llogaritë e veta në Euro. Pensionet që marrin nga Serbia mund të transferohen në të njëjtat llogari, si plotësim dhe jo si zëvendësim të skemave ekzistuese të përfitimeve. Përveç degëve bankare zyrtare, ka 15 institucione të tjera financiare ku pensionet nga Serbia mund të ndahen, në mungesë të llogarive bankare.

Për më tepër, hapja dhe mirëmbajtja e llogarive të reja bankare në Euro do të jenë pa pagesë. Përpjekjet tona të vazhdueshme synojnë ta thjeshtësojnë këtë proces. Periudha e tranzicionit ka filluar tashmë dhe përpjekjet e përbashkëta do të sigurojnë shpejtësinë dhe lehtësinë e saj.

Ndryshimi gjithmonë sjell vështirësi, edhe nëse ndryshimet forcojnë demokracinë. Por një periudhë tranzicioni kurrë nuk duhet të keqinterpretohet si sulm apo ndarje e thelluar. Dhe pasiguria e shkurtër që haset gjatë kësaj periudhe nuk duhet të shfrytëzohet për përfitimin politik. Kjo periudhë ndryshimi bëhet më e vështirë jo përmes zërave të komunitetit serb këtu, por përmes nxitjes së frikësimit, kur ne, në fakt, do të duhej të ushtronim maturi dhe qetësi.

Ne e kuptojmë se mënyra se si kjo çështje është komunikuar mund të ishte më e qartë, për të shmangur konfuzion. Megjithëse rregullorja hyri në fuqi më 1 shkurt, e kuptojmë se një periudhë tranzicioni është e nevojshme. Gjatë këtij muaji, do të sigurohemi që të japim të gjitha informacionet dhe të gjithë ndihmën e nevojshme që ky tranzicion të jetë sa më i lehtë që të jetë e mundur. Tash e tutje, zotohemi po ashtu që të promovojmë fushata të komunikimit që adresojnë këto çështje me ndjeshmërinë që e meritojnë.

Është mendimi i të gjithëve që e duan Kosovën, që jemi në progres dhe ka progres për t’u realizuar. Në këtë rrugëtim, veprimet tona gjykohen mbi dy baza: (1) qëllimet dhe (2) shkronja e ligjit. Një veprim që synon të forcojë demokracinë duke zbatuar ligjin, duhet të interpretohet për atë çka është. Ndërsa vendi ynë është duke u rritur në fuqinë e vet demokratike, atij me gjasë do t’i duhen ca përshtatje.

Për palët e shumta që janë fuqishëm të investuara në prosperitetin e vendit tonë, të njëjtën e inkurajoj: përshtatjet le të ndodhin, që të arrijmë hapin tjetër, drejt të cilit të gjithë punojmë me zell.

****

Izjava Premijera Republike Kosovo, Albin Kurti, u vezi sa Uredbom Centralne Banke o gotovinskim transakcijama

Pišem ovu izjavu u cilju objave stava Kancelarije Premijera kojom se u potpunosti podržava nezavisnost Centralne Banke Kosova i profesionalizam kojim obavlja svoju dužnost. U tom svojstvu, osećam se obavezanim da stanem u odbranu profesionalizma javnih institucija.

Krajem prošle godine, Centralna Banka je usvojila pravilnik nad transakcijama u kešu. Regulisanje načina sprovodjenja strane valute unutar zemlje jeste prirodno unutar osnovnih ovlasti Centralne Banke.

Ovaj pravilnik se ne odnosi na srpski dinar. Centralna Banka tačno nastoji formalizovati informalne transakcije u srpskom dinaru; što samo pokazuje da je njihovo postojanje i kontinuirano korišćenje ilegalno. Službena valuta Kosova je Evro, dok ovaj pravilnik dolazi skoro šesnaest godina nakon proglašenja nezavisnosti.

Ovakvo odlučivanje je u osnovici odgovornost Centralne Banke koje teži prema regulisanju dotoka stranih valuta unutar teritorije.

Odsutnost ovakve regulative može dovesti do pranja novca, finansiranja terorizma i drugih ilegalnih aktivnosti.

U praktičnom smislu, ovakvo odlučivanje znači da su primanja Kosovskih srba i dalje dozvoljena s time da će biti deponovana na njihovim računima otvorenim za korišćenje u evrima. Naravno, privatno vlasništvo u stranoj valuti ostaje dozvoljeno.

S obzirom da je naša Vlada vršila podelu novca u formi subvencija i ostalih načina socijalne zaštite koje su prihvatane od strane srpske zajednice preko njihovih računa za korišćenje u evrima, postoji čvrst dokaz da su ovi računi široko korišćeni. Skoro 35% srpske zajednice na Kosovu prima penziju kroz ove žiro račune. Penzije koje primaju iz Srbije mogu biti poslate prema ovim računima kao dopunjujuće a ne zamena za postojeće socijalne šeme.

Pored zvaničnih banaka, postoji još petnaest finansijskih institucija gde se penzije koje dolaze iz Srbije mogu uplatiti, u nedostatku bankovnih računa.

Pored toga, otvaranje novih računa za korišćenje u evrima se ne naplaćuje. Naši stalni napori teže ka olakšavanju ovog procesa. Period tranzicije je u toku i naši napori će obezbediti brzinu i lakoću procesa.

Svaka novina donosi i poteškoće pa i onda kada promena jeste u cilju jačanja demokratije. Ali period tranzicije nikada ne treba biti predstavljen kao napad ili veća, dublja podela. Trenutna nesigurnost na koju se naišlo tokom ovog perioda ne treba biti iskorišćena u političku dobit. Ovaj period promene je napravljen teškim ne putem glasa srpske zajednice već putem potpomaganja zastrašivanja, onda kada trebamo pokazati mudrost i smirenost.

Nama je jasno da je način na koji je vršena komunikacija mogao biti jasniji da bi izbegao konfuziju. Iako je pravilnik stupio na snagu 1.februara, mi razumemo da je period tranzicije potreban. Tokom ovog meseca mi ćemo se potruditi obezbediti sve informacije i asistenciju potrebnu u cilju olakšavanja tranzicije. Nadalje, organizovaćemo kampanje informisanja koje će se dotaći teme sa potrebnom dozom sensitivnosti koja joj pripada.

Mišljenje je svih onih kojima je stalo do Kosova da mi napredujemo i da se dalji progres treba postići. Na ovom putu, naše delovanje je osudjivano na dva osnova : 1) namere i 2) zakona. Delovanje koje cilja učvrstiti demokratiju dok sprovodi zakon, treba biti vidjeno kao takvo. Dok naša država postigne nove nivoe demokratskog razvoja, isto će zahtevati prilagodbu.

Mnogim stranama koje su čvrsto uložile u prosperitet naše zemlje, tražim isto: dozvolite prilagodbi da nadje svoje mesto, tako da postignemo korak dalje, prema kojem svi tako vredno težimo.