Lëvdatë mësimit

Mësoje më të thjeshtën gjë! Për ata,
Koha e të cilëve ka ardhur,
Nuk është kurrë tepër vonë!

Mësoje abecenë, vërtet, s’mjafton, por
Mësoje! Mos ler që të mërzitë kjo gjë!
Fillo! Ti e ke për detyrë t’i dish të gjitha!
E ke për detyrë ta marrësh mbi vete udhëheqjen.

Mëso, burrë në Azil, në strehë!
Mëso, burrë në burg!
Mëso, grua në kuzhinë!
Mëso, edhe ti gjashtëdhjetëvjeçar!

E ke për detyrë ta marrësh mbi vete udhëheqjen.
Shko në shkollë, ti i pastrehë!
Paisje veten me dije, ti që mërdhih!
I uritur, ti shtrije dorën kah libri: është armë.
E ke për detyrë ta marrësh mbi vete udhëheqjen.

Mos u tremb të pyetesh!
Mos e lejo kë që ta mbushë mendjen për asgjë!
Shiko, vërtetoje vetë!
Çfarë s’di vetë,
Nuk po e ditke.

Provoje llogarinë,
Duhet ti vetë ta paguash.
Vëre gishtin mbi çdo numër!
E pyet: Si erdhi ky këtu?
Ti e ke për detyrë ta marrësh mbi veten udhëheqjen

Bertolt Breht

Më poshtë MekuliPress ju sjell një analizë kritike dhe aktuale të poezisë së Bertolt Brecht, “Lavdatë Mësimit”, e lidhur ngushtë me realitetin politik në Kosovë, Shqipëri dhe në viset ku jetojnë shqiptarët.

Mëso, mendo, mos beso!

(Reflektim mbi “Lavdatë Mësimit” nga Bertolt Brecht dhe realitetin politik në Kosovë)

Në një nga poezitë më të fuqishme të shekullit XX, Bertolt Brecht na jep një urdhër të thjeshtë, por madhështor: “Mëso!”. Nuk ka fjalë më të thjeshtë dhe më të rrezikshme për ata që duan ta mbajnë popullin të paditur, të manipuluar e të shtypur. Brecht nuk u drejtohet elitave, por punëtorëve, të uriturve, të burgosurve, grave, të pastrehëve – atyre që më së shumti kanë arsye të dinë të vërtetën.

Dhe ky mesazh është i përjetshëm, por në veçanti i domosdoshëm sot, në Kosovë, ku e vërteta po luftohet me gënjeshtra, ku rrugët janë plot zëra të paguar, e ku mediat e kontrolluara nga ish-kasta e vjetër politike po punojnë ditë e natë për të verbuar popullin me mjegull e dyshim.

Mos beso çfarë dëgjon në rrugë!
Mos beso çfarë sheh në ekrane që shërbejnë interesa të pista!
Mos beso opozitën që dje vodhi, shkatërroi, dhe sot shtiret si shpëtimtare!

Po të dëgjosh me vëmendje fjalët e Brechtit:

“Shiko, vërtetoje vetë! Çfarë s’di vetë, nuk po e ditke.”
është një thirrje për të mos qenë viktimë e propagandës. Brechti nuk na thotë të besojmë në liderë, në flamuj, në pushtete — por të besojmë në dijen, arsyetimin, hulumtimin vetjak.

Sot, në Kosovë, politika është kthyer në një lojë mashtrimesh të tejdukshme. Opozita që sot thërret për drejtësi është e njëjta që dje e dhunoi atë. Mediat që sot bëjnë bujë me “skandale” janë të njëjtat që heshtën para krimeve të mëdha, sepse ishin pjesë e strukturës së vjetër të zhvatjes. Dhe kur qytetari fillon të mendojë, ata tremben.

Prandaj:

“Ti e ke për detyrë ta marrësh mbi vete udhëheqjen.”

Udhëheqjen jo në kuptimin e partisë, por në kuptimin e vetëdijes personale, përgjegjësisë qytetare. Të mos jesh thjesht spektator. Të mos jesh robot që përsërit çfarë dëgjon nga televizioni. Po të mësojmë të vërtetën, do dimë të zgjedhim më mirë, të ruajmë shtetin dhe ta çojmë përpara.

Ky është momenti kur duhet të mësojmë për të mos harruar, të kujtojmë për të mos u mashtruar, të mendojmë për të mos u keqpërdorur.

Thirrje për qytetarin e Kosovës:

Mos beso në titujt e bujshëm që vijnë nga gazetarë të korruptuar.

Mos beso në opozitën që të kujtohet për popullin vetëm kur është pa pushtet.

Mos beso në panik dhe propagandë.

Mëso vetë. Pyet vetë. Lexo. Dysho. Vërteto.

Mos e lër askënd të ta mbushë mendjen për asgjë!

Në një kohë kur realiteti fals po shitet si e vetmja e vërtetë, dija është akt rezistence.

Mëso! Se padituria ka çmim.
Mëso! Se të dinë do të thotë të jesh i lirë.
Mëso! Sepse po nuk e bëre ti, dikush tjetër do të ta marrë mendjen për vete.

Në fund të ditës, është pikërisht siç thotë Brecht:

“Koha e të cilëve ka ardhur, nuk është kurrë tepër vonë!”

Koha jote ka ardhur.
Mos u vono.
Mëso! Mendo! Vepro!

By