“Më falni për ndërprerjen sot”, postoi themeluesi dhe shefi ekzekutiv i Facebook, pasi pothuajse gjashtë orë Facebook, WhatsApp dhe Instagram ishin jashtë linje. Facebook fajësoi një punë rutinore të mirëmbajtjes për ndërprerjen – inxhinierët e saj kishin lëshuar një komandë që shkëputi pa dashje qendrat e të dhënave të Facebook nga interneti më i gjerë.
Rreth 827,000 njerëz iu përgjigjën faljes së Zuckerberg. Mesazhet shkonin nga të zbaviturit: “Ishte e tmerrshme, më duhej të flisja me familjen time,” komentoi një përdorues italian, deri te i hutuari: “E çova telefonin tim për riparim duke menduar se ishte prishur,” shkroi dikush nga Namibia.
Dhe, natyrisht, shumë i mërzitur dhe i zemëruar: “Ju nuk mund të mbyllni gjithçka në të njëjtën kohë. Ndikimi është i pashembullt,” postoi një biznesmen nigerian. Një tjetër nga India kërkoi kompensim për prishjen e biznesit të tij.
Ajo që është e qartë tani, nëse nuk ishte e qartë tashmë, është se sa miliarda njerëz janë mbështetur në këto shërbime – jo vetëm për argëtim, por edhe për komunikim dhe tregtim thelbësor. Ajo që është gjithashtu e qartë, është se kjo është larg të qenit një situatë e njëhershme: ekspertët sugjerojnë që ndërprerjet e përhapura po bëhen më të shpeshta dhe më shqetësuese.
“Një nga gjërat që kemi parë në vitet e fundit është një mbështetje e shtuar në një numër të vogël të rrjeteve dhe kompanive për të ofruar pjesë të mëdha të përmbajtjes në internet,” thotë Luke Deryckx, Zyrtari Kryesor Teknik në Down Detector.
“Kur njëri prej tyre, ose më shumë se një, ka një problem, ai prek jo vetëm ata, por qindra mijëra shërbime të tjera,” thotë ai. Facebook, për shembull, tani përdoret për të hyrë në një sërë shërbimesh dhe pajisjesh të ndryshme, siç janë televizorët inteligjentë.
Deryckx dhe ekipi i tij në Down Detector, monitorojnë shërbimet e uebit dhe faqet e internetit për përçarje. Ai thotë se ndërprerjet e përhapura që prekin shërbimet kryesore po bëhen më të shpeshta dhe më serioze.
Në mënyrë të pashmangshme, në një fazë, gjatë një ndërprerjeje të madhe të shërbimeve, njerëzit shqetësohen se përçarja është rezultat i një lloj sulmi kibernetik.
Por ekspertët sugjerojnë, se ky është një rast më i zakonshëm i gabimit njerëzor, i shtuar, thonë ata, nga mënyra se si interneti mbahet së bashku me një grup kompleks të sistemeve të vjetruara dhe të ngatërruara.
Në vend që të përpiqemi të rindërtojmë sistemet dhe strukturën e internetit, ne duhet të përmirësojmë mënyrën se si e përdorim atë për të ruajtur dhe shkëmbyer të dhëna, ose të rrezikojmë më shumë ndërprerje masive në të ardhmen.
Iinterneti është bërë shumë i centralizuar, pra ku shumë të dhëna vijnë nga një burim i vetëm. Ky trend duhet të përmbyset me sistemet që kanë nyje të shumta, në mënyrë që asnjë dështim të mos ndalojë një shërbim të funksionojë.
Edhe pse ndërprerjet e konsiderueshme të internetit ndikojnë në jetën dhe bizneset e përdoruesve, ato gjithashtu mund të ndihmojnë në përmirësimin e elasticitetit të internetit dhe shërbimeve të internetit të lidhura me të.
BBC