Sytë mund të ofrojnë një “dritare në shpirt”, siç thonë poetët, por ata gjithashtu kanë shumë për të thënë për shëndetin tuaj. Sytë e thatë mund të jenë shenjë e artritit reumatoid. Nivelet e larta të kolesterolit mund të bëjnë që një unazë e bardhë, gri ose blu të formohet rreth pjesës së ngjyrosur të syrit tuaj, të quajtur iris. Një unazë ari prej bakri që rrethon irisit është një shenjë kryesore e sëmundjes së Wilson, një çrregullim i rrallë gjenetik që shkakton grumbullimin e bakrit në tru, mëlçi dhe organe të tjera, duke ngadalësuar helmimin e trupit.
Dhe kjo nuk është e gjitha: Dëmtimi i enëve të gjakut në pjesën e pasme të syrit tuaj, i quajtur retina, mund të jetë shenja e hershme e dëmtimit nervor për shkak të diabetit, presionit të lartë të gjakut, sëmundjes së arterieve koronare, madje edhe kancerit, si dhe glaukomës dhe degjenerim makular lidhur me moshën.
Kontrollimi i shenjave të sëmundjes është një arsye kryesore pse mjeku kontrollon sytë tuaj për të parë në thellësi të tyre në ekzaminimet tuaja vjetore të syve.
Së shpejti, mund të ketë një arsye tjetër të mirë për të vuajtur nga disa orë shikim të paqartë. Një studim i ri, për të cilin studiuesit thonë se është i pari i këtij lloji, thotë se retina mund të jetë gjithashtu në gjendje të na ofrojë një mënyrë të lehtë, joinvazive për të përcaktuar moshën e vërtetë biologjike të trupit tonë — e cila mund ose nuk mund të pasqyrojë moshën tonë kronologjike.
Një studim modelimi
Studimi analizoi mbi 130,000 imazhe të retinës nga mostrat e dhëna nga njerëzit pjesëmarrës në BioBank në MB, një studim afatgjatë i qeverisë me mbi 500,000 pjesëmarrës në Mbretërinë e Bashkuar midis moshës 40 dhe 69 vjeç. Duke përdorur një modeli të të mësuarit të thellë, i cili është një formë e të mësuarit makinerie , studiuesit vlerësuan një “hendek të moshës së retinës” midis shëndetit aktual biologjik të syrit dhe moshës së personit që nga lindja.
Kishte një rritje prej 2% në rrezikun e vdekjes nga çdo shkak për çdo vit diferencë midis moshës aktuale të një personi dhe moshës më të vjetër biologjike të identifikuar në sy, zbuloi studimi.
Diferencat më të mëdha prej tre, pesë dhe 10 vjeç midis moshës aktuale dhe moshës biologjike të matur nga retina u shoqëruan ndjeshëm me një rrezik deri në 67% më të lartë të vdekjes nga sëmundje specifike, edhe pas llogaritjes së faktorëve të tjerë si presioni i lartë i gjakut, pesha dhe dallimet në stilin e jetesës si duhanpirja.
Kishte dy grupe sëmundjesh për të cilat modeli nuk arriti të parashikonte ndjeshëm një rrezik të shtuar të vdekjes: sëmundjet kardiovaskulare dhe kanceri. Kjo mund të jetë për shkak të një numri më të vogël të rasteve të tilla në popullatën e studiuar, thanë studiuesit, ose për përmirësimet në trajtimet e kancerit dhe sëmundjeve të zemrës.
Vënia në praktikë e kësaj teorie është thjesht një dritëz në syrin e studiuesve në këtë pikë. Megjithatë, studimi tregon një përfitim tjetër të lejimit të një personi tjetër që të shikojë thellë në sytë tuaj, edhe nëse është vetëm mjeku juaj i syrit. CNN
Edel Strazimiri